W połowie 6 roku życia zaczyna się ostatnia faza wieku przedszkolnego, która kończy się z chwilą podjęcia nauki w szkole. 6 latek bardzo interesuje się światem i zjawiskami w nim zachodzącymi. Zapoznaje się z konkretnymi właściwościami przedmiotów i z zaciekawieniem chłonie informacje o bliższym i dalszym otoczeniu. Dziecko sześcioletnie powinno być przystosowane do pracy w zespole oraz do większego wysiłku i skupienia uwagi. Ulubioną formą jego działania jest zabawa. Staje się ona urozmaicona i dobrze zorganizowana.
W środowisku domowym i przedszkolnym dziecko powinno spełniać różne drobne zadania np. pomagać w utrzymaniu porządku, podlewać kwiaty, opiekować się młodszym kolegą itp. . 6 latek jest bardziej opanowany i mniej impulsywny od młodszych dzieci, dlatego może doznać wielu pozytywnych uczuć.
ROZWÓJ RUCHOWY
Rozwój sprawności ruchowych odbywa się w ścisłym związku z dojrzewaniem układu nerwowego i narządów ruchu. 6-letnie dziecko jest już dość zręczne jego ruchy stają się skoordynowane i harmonijne. Szybko rozwija się jego zwinność, natomiast słabiej siła fizyczna.
Ruchy stają się płynne, dziecko może wykonać tzw. kombinację ruchową. 6 latek potrafi podrzucić i złapać piłkę, skakać, pokonywać przeszkody i wykonywać ćwiczenia równoważne. Dzieci sześcioletnie chętnie współzawodniczą ze sobą, a to wpływa pozytywnie na ich rozwój społeczny.
ROZWÓJ MOWY I MYŚLENIA
Dziecko w wieku 6 lat posługuje się swobodnie mową potoczną i bez problemu potrafi przekazać swoje myśli, pragnienia, żądania, uczucia i emocje. W późnym wieku przedszkolnym zaczyna mówić pełnymi i złożonymi zdaniami stosując w nich wszystkie części mowy. Mowa sześciolatka jest coraz bardziej poprawna gramatycznie a jej rozwój związany jest z rozwojem myślenia i narządów mowy.
Dziecko jest ciekawe świata, dąży do jego poznania i zrozumienia praw w nim rządzących, więc pyta, mówi i ustosunkowuje się do tematu. Wzrasta jego zdolność do dokonywania analizy i syntezy oraz abstrahowania, choć myślenie sześciolatka jest jeszcze myśleniem konkretno-wyobrażeniowym a rozwiązywanie problemów następuje przypadkowo na zasadzie prób i błędów. Dlatego różne czynności wykonywane przez dzieci, będące czynnościami poznawczymi, a w które włącza ono procesy myślowe stają się stopniowo działaniami celowymi, zorganizowanymi i motywującymi jego działanie.
ROZWÓJ WRAŻEŃ I SPOSTRZEŻEŃ
U dzieci w tym wieku wzrasta wrażliwość zmysłów na bodźce :lepiej odbierają one bodźce z otoczenia i reagują na złożone sygnały. W poszerzaniu orientacji dziecka szczególną rolę spełnia zmysł wzroku i słuchu. Wrażliwość wzrokowa sześciolatka wzrasta, potrafi on rozróżnić barwy i ich odcienie a także je nazwać.
Większa jest ostrość wzroku dzieci co pozwala dostrzec położenie i wielkość przedmiotów, a także ich cechy i jakość.
Wzrasta wrażliwość słuchowa, rozwija się słuch werbalny (tj. wrażliwość na dźwięki mowy), a także słuch muzyczny (poczucie rytmu, melodii, harmonii) chociaż układy rytmiczne i muzyczne są dla dzieci sześcioletnich uproszczone. Dzieci rozróżniają tony pod względem ich wysokości, siły i barwy. Ruch ciała jest coraz lepiej dostosowany do charakteru muzyki. Doskonali się kinetyka, co pozwala dziecku wykonywać ciągły i płynny ruch w takt muzyki.
U dzieci w tym wieku przeważa spostrzeganie globalne, chociaż mogą one dokonać analizy i syntezy danego materiału np. rozpoznać kształty przedmiotów, figury geometryczne, układać obrazki z części.
ROZWÓJ UWAGI, WYOBRAŹNI, PAMIĘCI
Funkcje te są ze sobą powiązane. Uwaga dziecka jest skoncentrowana na bodźcach silnych i atrakcyjnych. Gdy dziecko zaczyna się nudzić przenosi zainteresowanie na inną czynność czy zabawę. Jego uwaga jest mimowolna, sześciolatek najwięcej faktów i słów zapamiętuje podczas zabawy.
Czas trwania wykonywanych przez dzieci czynności wydłuża się. Dziecko potrafi koncentrować się na tym co robi. Świadczy to o kształtowaniu się uwagi dowolnej, która jest warunkiem osiągnięcia przez dziecko dojrzałości szkolnej. Rozwija się jego pamięć słowno-logiczna (lepiej pamięta materiały obrazowe, czynności ruchowe i manipulacyjne oraz te, które wywołały u niego emocje, podstawą pamięci stają się pojęcia abstrakcyjne).
ROZWÓJ EMOCJONALNO–SPOŁECZNY
Pod koniec wieku przedszkolnego, dziecko zdolne jest przeżywać uczucia wyższe bardziej świadomie i głęboko. Dzieci dojrzewają emocjonalnie, uczą się opanowywać swoje reakcje oraz ich przejawy zewnętrzne – ruchowe i słowne. U sześciolatka budzą się uczucia wyższe: intelektualne, społeczne, moralne i estetyczne. Dziecko w tym wieku potrafi opiekować się młodszym rodzeństwem lub słabszym rówieśnikiem.
Jego nastroje i uczucia są jeszcze zmienne, emocje szybko przeradzają się w inne, np. śmiech w płacz, radość w smutek. Dojrzewając emocjonalnie sześciolatek zaczyna rozumieć emocje innych.
Duże znaczenie ma dla sześciolatka grupa rówieśnicza, w której zawiera pierwsze przyjaźnie, i w której współzawodniczy.
Ważne jest także, aby dziecko 6 letnie umiało współdziałać z rówieśnikami i przestrzegać określonych norm zachowania się.
Sześciolatek zaczyna przewidywać intelektualne i emocjonalne skutki swego działania. Potrafi także podporządkować się wymaganiom innych. Chce postępować zgodnie z zasadami reprezentowanymi przez osoby, z którymi chce się identyfikować.
Dlatego dorośli powinni być pozytywnym wzorem zachowania się dla dzieci. Pamiętajmy, że dom i przedszkole to najbliższe środowisko społeczne dzieci.
Aby kontakty pomiędzy rodzicami a dzieckiem, nauczycielem a dzieckiem przebiegały właściwie, musi charakteryzować je akceptacja, która nie oznacza nadmiernej opieki i pozwolenia na wszystko.
Otoczmy dziecko mądrą opieką, bo tylko ona spowoduje, że dziecko będzie kiedyś pozbawionym egoizmu umiejącym się cieszyć z życia dorosłym człowiekiem.